Wat willen we bereiken en wat gaan we daarvoor doen?

Een schoon, gezond, veilig, hindervrij en circulair Groningen voor alle inwoners waarbij we milieudruk en -hinder proberen te voorkomen dan wel zo veel mogelijk te beperken

¹⁾      Nog te bepalen (dashboard nog moet worden ontwikkeld, naar verwachting in 2024).
²⁾      Nog door te berekenen op basis van het beleidsdoel SLA en streven naar de tussendoelen van de WHO.

Prioriteiten

VTH ENERGIEBESPARING TOEZICHT
Provinciale bedrijven zijn sinds 2018/2019 verplicht om elke vier jaar met energierapporten en uitvoeringsplannen aan te geven op welke manier zij gaan voldoen aan BBT (best beschikbare technieken). Het gaat hierbij om maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder.
Resultaat 2024

• Door ODG wordt toegezien op uitvoering van deze rapporten en plannen.

ASBESTSANERING DAKEN
Daken van bijvoorbeeld boerenschuren kunnen mooie kansen kunnen bieden voor meervoudig ruimtegebruik en het opwekken van hernieuwbare energie en waarbij er kansen liggen voor het opruimen van de asbestdaken.
Resultaat 2024

• Wij zullen bekijken op welke wijze verduurzaming van agrarische daken kan worden gerealiseerd, waarbij ook nadrukkelijk aandacht is voor de daken met asbest. Met LTO Noord zal naar aanleiding van een soortgelijk onderzoek in de provincie Drenthe worden nagegaan of dit voor de provincie Groningen ook haalbaar is.

MILIEU
Wij vergroten ons inzicht in de opeenstapeling van last en druk op de omgeving, om zo nodig maatregelen te kunnen nemen. Het huidige regionale basisbeschermingsniveau houden we zoveel mogelijk intact. Dit is van provinciaal belang. We kiezen voor ambitieuze en scherpe milieunormen en stellen als dat nodig is strenge voorschriften aan de bedrijfsvoering van grote industriële (Brzo-/RIE 4) bedrijven.
Daarbij geven we prioriteit aan het verminderen en voorkómen van de emissie van gevaarlijke stoffen en in het bijzonder ZZS via de lucht, bodem en (grond)water en door de recycling van afval om hiermee blootstelling van mens en natuur zoveel mogelijk te beperken.
We willen gezondheidseffecten door verontreiniging en hinder voor de burger voorkomen en verminderen. Hierbij geven prioriteit aan het verminderen van de gezondheidseffecten door milieubelasting op de volgende thema's: geuroverlast van bedrijven, geluid van wegverkeer en luchtverontreiniging.

Uitvoering milieuprogramma

• Gebiedsgericht beleid

Resultaat 2024

• Uitvoeren innovatieproject(en) die bijdragen aan objectief en gedragen beeld van milieukwaliteit en hinder, waarbij samenwerking met omgeving centraal staat.
• Ontwikkeling Omgevingswaarden voor luchtkwaliteit.

Resultaat 2024-2027

• Doorontwikkeling monitoring milieukwaliteit en gezondheid.

• Milieubeleid bedrijven

Resultaat 2024

• Monitoringssystematiek emissiegegevens bedrijven;
• Afwegingskader voor de vergunningverlening;
• Programmatische actualisatie.

Resultaat 2024-2027

• Bestaande saneringssituaties zijn, waar mogelijk opgelost.
• Excellente uitvoering VTH-taken.
• Een actueel vergunningenbestand, conform uitgangspunten beleid (meest strenge kant Beste Beschikbare Technieken).
• Verbeterde doorwerking beleid naar uitvoering op basis van monitoringsgegevens.

• Zeer zorgwekkende stoffen (ZZS)

Resultaat 2024

• Inzichtelijk maken monitoring uitstoot per bedrijf. Prioriteit ligt bij uitstoot van ZZS naar de lucht.

Resultaat 2024-2027

• Beleidsontwikkeling van effectief beleid voor (p)ZZS.
• Versterking kennisnetwerk (p)ZZS in Groningen.

Resultaat 2024

• Evaluatie geurbeleid.

Resultaat 2024-2027

• Aanscherping voorschriften in vergunningen en intensiveren van het toezicht bij bedrijven die wezenlijk bijdragen aan stapeling, mits daarvoor een wettelijke grondslag is.

Resultaat 2024

• Nulmeting monitoringsraamwerk afval;
• Pilot financiële zekerheidstelling;
• Afsprakennotitie over ontwikkelruimte afvalverwerkende bedrijven in Omgevingsplannen;
• Verkenning subsidie-instrument om hoogwaardige recyclingbedrijven aan te trekken.

Resultaat 2024-2027

• Ketengerichte aanpak met ruimte voor experimenten circulaire economie;
• Monitoringsraamwerk afval;
• Vermindering risico's afvalsector;
• Nagaan van de mogelijkheden voor het instellen van een provinciaal asbestfonds.

• Overige onderwerpen: Omgevingsveiligheid

Resultaat 2024

• Actualisatie Basisnet;

Resultaat 2024-2027

• Herijking strategisch beleid inzake omgevingsveiligheid.

• Overige onderwerpen: Ondergrond en bodem

Resultaat 2024

• Integratie van de monitoring onder de Wet bodembeheer met monitoringsprogramma van de Kaderrichtlijn Water en uitbreiding met (p)ZZS (incl. SPUK-aanvraag);
• Onderzoek monitoring ZZS en historische verontreinigingen en onderzoek gezamenlijke monitoring met gemeenten.

Resultaat 2024-2027

• Zorgvuldige overdracht bodemtaken aan gemeenten;
• Kennisinfrastructuur ondergrond en bodem.

Regulier

• Zoveel mogelijk benaderen van de nieuwe WHO-advieswaarden door middel van streng vergunnen en maatregelen uit het Schone Lucht Akkoord;

• Maatregelen uitvoeringsplan Schone Lucht Akkoord uitvoeren, onder andere uitvoering geven aan de verschillende pilots en SPUK-projecten;
• Uitvoering geven aan het in september 2022 bekendgemaakte Besluit financiële zekerheid door het aanpassen van vergunningen (zie brief behandeling motie 'De vervuiler betaalt' d.d. 6 oktober 2017).

Bijdrage verbonden partij Omgevingsdienst Groningen aan dit beleidsdoel

• Uitvoeren vergunningverlenende, toezichthoudende en handhavingstaken op het gebied van het omgevingsdomein voor de deelnemers (waaronder de provincie Groningen), waarmee de deelnemers de kwaliteit van de uitvoering van deze taken willen verbeteren.

Duurzaamheid is verankerd in de gehele organisatie, in alle portefeuilles, beleidskeuzes, opgaven, programma's en projecten.

Er zijn geen streefwaarden voor 2023 en 2024 opgenomen omdat het programma Duurzame ontwikkeling eind 2022 is afgelopen. Een vervolgprogramma is nog in ontwerp. De indicatoren worden aangepast wanneer het nieuwe programma is aangenomen.

Prioriteiten

Aanpak duurzame ontwikkeling
In lijn met het hoofdlijnenakkoord is een vervolgprogramma in voorbereiding. Deze wordt eind 2023 afgerond. De Aanpak Duurzame Ontwikkeling wordt in 2024 uitgevoerd.
Resultaat 2024
CO2-Prestatieladder:

• Verkennen wat nodig is om niveau 4 en/of 5 te behalen en mits haalbaar gestart om op dit niveau te certificeren.

Sustainable Development Goals (SDG's):

• Verkennen voor de organisatie welke SDG's passen bij het beleid van de organisatie en die zouden kunnen dienen als duurzame doelen waarop gekoerst gaat worden, wordt in 2024 afgerond.

Monitoring van duurzaamheid in de interne organisatie:

• Verder ontwikkelen van de Interne Duurzaamheid Monitor tot SDG-monitor om te volgen hoe we onze bijdrage leveren aan alle SDG’s.

Regulier
N.v.t.

Inzetten op een zorgvuldig gebruik van de ondergrond waarbij de gaswinning uit het Groningenveld is beëindigd en bijdragen aan oplossingen voor schadeherstel en versterking en het creëren van een kansrijk perspectief voor het aardbevingsgebied waardoor het vertrouwen bij de Groninger bevolking wordt hersteld.

Voor wat betreft de schadeafhandeling, versterking en de hoogte van de gaswinning heeft de provincie geen systeemverantwoordelijkheid maar een coördinerende en faciliterende rol. Daarom zijn geen indicatoren opgenomen. Voor het Nationaal Programma Groningen zijn aparte afspraken gemaakt over indicatoren. Hiervoor wordt op overkoepelend niveau voor het gehele programma gerapporteerd door het bestuur van Nationaal Programma Groningen.

Prioriteiten

Advisering dossier gaswinning

• Een effectief en efficiënt proces van schadeherstel en versterking, waarin de inwoner centraal staat en waardoor in Groningen net zo veilig gewoond en gewerkt kan worden als elders in Nederland en waar sprake is van een normale woningmarkt.
• Het Rijk heeft in 2018 de verantwoordelijkheid overgenomen van NAM voor wat betreft de schadeafhandeling en de versterking. De uitvoering ligt middels de Tijdelijke wet Groningen inmiddels bij IMG voor schadeherstel en bij NCG voor versterking. Wij zijn een constructieve gesprekspartner voor het Rijk, de aardbevingsgemeenten, de uitvoeringsorganisaties en de maatschappelijke organisaties bij de uitvoering van een slagvaardige versterkingsoperatie, ruimhartige schadevergoeding voor de inwoners, het terugbrengen van het winningsniveau naar nul, verbetering van de bestuurlijke structuren en het ontwikkelen en verbeteren van het perspectief van de provincie. We vervullen hierbij een agenderende, adviserende en faciliterende rol.  
• Het Rijk is verantwoordelijk voor de hoogte van de gaswinning. Wij volgen nauwlettend het Kabinetsbesluit om de gaswinning zo snel mogelijk terug te brengen naar nul. Voor ons hangt de hoogte van de winning en de afhandeling van schade en versterking nadrukkelijk samen. Indien noodzakelijk, tekenen wij samen met de andere overheden beroep aan tegen het vaststellingsbesluit van de staatssecretaris.

Het Rijk keert een lumpsum-bedrag uit voor uitvoering werkzaamheden in het gaswinningsdossier. Daarnaast worden aanvullende afspraken gemaakt ten aanzien van de financiering van het Agroprogramma, het Mkb-programma, het Erfgoedprogramma en de financiering van de maatschappelijke organisaties.

• De financiering van de betrokken maatschappelijke organisaties verloopt via de provincie waarbij de middelen bij het Rijk vandaan komen. Vanaf 2023 wordt voor meerdere jaren een financiering van het Rijk, via de provincie, aan de maatschappelijke organisaties verstrekt. De provincie zet deze middelen weg via een begrotingswijziging.
• Nationaal Programma Groningen: het verbeteren van de brede welvaart en het imago van Groningen. (Zie paragraaf Nationaal Programma Groningen.)
• Naar aanleiding van de Parlementaire Enquête Gaswinning worden er aanvullende middelen verwacht in 2023 om de uitvoering van de programma's en het bespoedigen van de afhandeling van schade en versterking in ieder geval tot en met 2028 mogelijk te maken.

Resultaat 2024

• Inzetten op de versterking van gebouwen op basis van een reële planning.

Daarbij spelen de aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie in Groningers boven gas een belangrijk rol, maar ook de regionale reactie en kabinetsreactie daarop. Maatregelen moeten in samenhang en vanuit de beleving van bewoners worden bezien. Daarbij spelen verschillende belangen een rol: veiligheid, snelheid, duidelijkheid, toekomstgericht. Dus samenhang met bijvoorbeeld gebiedsgerichte versterking, verduurzaming en funderingsherstel.

• Inzetten op de regionale reactie op 'Groningers boven gas' voor schadeafhandeling. Bijvoorbeeld het behouden van de waardevermeerderingsregeling of ruimere bevoegdheden voor IMG om buiten aansprakelijkheid oplossingen te bieden.
• Realiseren van investeringen in Nationaal Programma Groningen, in samenwerking met Rijk, gemeenten en regionale partners en met een zo groot mogelijke financiële hefboom. (Zie paragraaf Nationaal Programma Groningen.)   
• In uitvoering brengen van projecten vallend onder het thematisch programma van Nationaal Programma Groningen. (Zie paragraaf Nationaal Programma Groningen.)
• Helpen van het mkb en de agrarische sector met toekomstgerichte ontwikkeling, gekoppeld aan schadeherstel en/of versterking.
• Extra aandacht geven aan het erfgoed in het aardbevingsgebied.
• Samen met de regio invulling geven aan de aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie 'Groningers boven Gas'. Gekoppeld aan eerdergenoemde inzet op schadeherstel en versterking gaat het hierbij om de economische agenda, de sociale agenda en de verduurzamingsagenda.

Regulier
N.v.t.

Streven naar 55% CO ₂ -emissiereductie in 2030 in onze provincie ten opzichte van de CO ₂ -uitstoot in 1990

Ten aanzien van de verplichte indicatoren (bron: Klimaatmonitor) zijn nog geen provinciale doelstellingen of streefwaarden voor de komende periode vastgelegd.
NB. De komende periode wordt het hoofdlijnenakkoord verder uitgewerkt, wat moet resulteren in een uitvoeringsprogramma 2024/2025. Mogelijk volgen hieruit nieuwe eigen indicatoren, die worden dan vervolgens opgenomen in de eerstvolgende P&C-cyclus.

1. De Klimaatagenda Groningen 2030 is op 30 september 2020 behandeld in Provinciale Staten. Voor de monitoring worden gegevens gebruikt uit openbare gegevensbronnen zoals de Nederlandse Emissieregistratie, CBS, Klimaatmonitor, Planbureau voor de Leefomgeving et cetera. De meest geactualiseerde data, die zijn gepubliceerd, betreffen het jaar 2021. Veel cijfers zijn terug te vinden op de Regionale klimaatmonitor .
2. Totaal bekende CO ₂ -uitstoot (aardgas, elektriciteit, stadswarmte, voertuigbrandstoffen). Bron: Regionale klimaatmonitor
3. Totaal bekende hernieuwbare energie. Bron: Regionale klimaatmonitor
4. De meest geactualiseerde data zijn gepubliceerd op 20 april 2023. De RES Groningen wordt één keer in de twee jaar geactualiseerd. Bron: RESGroningen.nl

Prioriteiten

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR / ENERGIESYSTEEM 2.0 / ENERGIEVRAAGSTUK VERBRUIK ENERGIE

Energieprogramma

• Uitwerken van het Nationaal Klimaatakkoord en de Klimaatagenda Groningen in lijn met het hoofdlijnenakkoord en doorvertalen hiervan naar een nieuw uitvoeringsprogramma.

Regulier

• Regionale Energiestrategie (RES):

• Uitvoeren van de Regionale Energiestrategie Groningen ;
• Het ruimtelijk faciliteren van de ambitie uit de Regionale Energiestrategie;
• Deelnemers aan de RES faciliteren om winsten opwek duurzame elektriciteit zoveel mogelijk binnen de regio houden.